Ogród Ziołowy Hyzop

Gospodarstwo rolne ekologiczne o  powierzchni  9,06  ha, w tym użytki rolne  8,46 ha. Położone jest na terenie Wielkopolski Wschodniej. Gospodarstwo to znajduje się w Rososze w powiecie kolskim, gmina Osiek Mały. Wioski gminy Osiek Mały zaliczane są do kilku miejscowości w Polsce, gdzie tradycje uprawy ziół mają ponad sto lat. Już pod koniec XIX w. uprawiane były na skalę towarową takie zioła jak: mięta, waleriana, arcydzięgiel, prawoślaz, dziurawiec, rumianek, a żyto zapylano sporyszem. Zajęcie przy tych uprawach mieli mieszkańcy wsi Dęby Szlacheckie i wsi okolicznych. W tej chwili zostały tylko dwa gospodarstwa zielarskie: Państwa  Górczewskich i Olejnickich.

W gospodarstwie Pana Marka uprawiane są zboża jako surowiec zielarski. Pozyskuje się je w następujący sposób – jęczmień i  owies kosi się przed kłoszeniem i suszy w zaciemnionym pomieszczeniu (chroniąc zawartość chlorofilu w roślinie), pszenicę w początkowej fazie kłoszenia – zasada suszenia taka sama. Uprawiana jest też gryka (na kwitnące ziele), którą suszy się w wyższej temperaturze i wyłącznie w suszarni. Zbioru tej samej uprawy dokonuje się dwukrotnie w jednym sezonie wegetacyjnym. W rodzinie żony Pana Marka Górczewskiego - Pani Anny Olejnickiej - Górczewskiej zioła uprawia już 4 pokolenie, a informacje o ich uprawie, zbiorze, przeznaczeniu dla ludzi i zwierząt gospodarskich lub przygotowaniu preparatów roślinnych do nawożenia lub ochrony uprawianych roślin przed chorobami i szkodnikami są też przekazywane z pokolenia na pokolenie. Największą skarbnicą wiedzy była dla obecnych - najmłodszych gospodarzy babcia Monika Olejnicka, zmarła 6 lat temu, przeżywszy 89 lat. Ziołami zajmowała się już jako kilkunastoletnia dziewczynka w majątku dziedzica Limanowskiego, który był prekursorem zielarstwa w Dębach Szlacheckich.

W gospodarstwie „Ogród ziołowy Hyzop” całość produkcji utrzymywana jest w ekologicznym systemie gospodarowania od 2010 roku. Przeważają gleby klasy IV i V niewiele klasy III.  Struktura upraw w gospodarstwie to odpowiedź rolnika na jakość gleb i  koniunkturę rynku. W ogrodzie edukacyjnym bogactwo gatunków jest ujmujące, ponad 300 różnorodnych ziół na powierzchni 32 arów. Znajduje się w tym ogrodzie między innymi kolekcja 23 gatunków samej mięty, ok. 10 gatunków macierzanki, ponad 10 gatunków szałwii, kilkanaście gatunków oregano i kocimiętki oraz bylic. Z egzotycznych roślin zielarskich można w tym ogrodzie zobaczyć lisi ogon (ziele szamana), ziele Azteków, zboża Inków (szarłaty), żeńszeń, szczodrak krokoszowaty (korzeń Marala), lukrecje gładką i chińską, senes, ziele Brahmi (ziele długowieczności), trawę cytrynową, stewię, cyklanterę. Osobną kolekcję w ogrodzie stanowią rośliny miododajne. Każda z roślin w ogrodzie jest oznakowana i opisana. Opis ziół, na tabliczce informacyjnej, zawiera następujące informacje: jak wyglądam, skąd pochodzę, w czym pomagam, z czym mnie  jeść, gdzie mnie sadzić. Dla rolników ekologicznych zwiedzających ogród ekologiczny bądź uczestniczących w tematycznych warsztatach przygotowano specjalną kolekcję roślin, z których sporządza się preparaty roślinne stosowane w ochronie i nawożeniu roślin w gospodarstwie ekologicznym. Opis zawiera nazwę rośliny, termin zbioru, sposób przygotowania preparatu, działanie preparatu.

Rok uzyskania certyfikatu – 2010 r. Jednostka certyfikująca: Agrobiotest; od roku 2015 - Ekogwarancja. Trzeba podkreślić, że Pani Anna Olejnicka - Górczewska bardzo aktywnie uczestniczy we wszelkich szkoleniach, podnosi swoją wiedzę i umiejętności, wręcz lubi się uczyć. Ukończyła kurs rolnictwa biodynamicznego w Stowarzyszeniu Demeter w Niemczech, kurs rolnictwa ekologicznego w Starej Łubiance oraz uczestniczyła w kursokonferencji w Danii. Aktywnie działa w stowarzyszeniu Ekoland. Gospodarstwo współpracuje z grupą producencką - zielarską ekologiczną „BIO-AGO-MIX”.W najbliższym czasie ma zainstalować suszarnię do ziół z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii. Obecnie kooperuje z gospodarstwami ekologicznymi zielarskimi swoich dzieci – wspólne użytkowanie maszyn. W sferze naukowej współpracuje z Instytutem Ogrodnictwa w Skierniewicach - m.in. badania naukowe na plantacji dzikiej róży. W gospodarstwie założono również pas ochronny – stanowiący schronienie dla wielu gatunków płazów i owadów. Stanowią go następujące nasadzenia: porzeczka złota, rokitnik, karagana syberyjska, dzika róża, jałowce, dereń i jagoda Goi.

W ofercie edukacyjnej ekologicznego gospodarstwa „Ogród zielarski Hyzop” oprócz zwiedzania ogrodu gospodarze proponują warsztaty o różnorodnej tematyce edukacyjnej: • Poznaj różnorodność ziół – miododajne, przyprawowe, lecznicze” • „Zioła z naszego ogródka i z naszej okolicy”; • „Apteka na parapecie okna”; • „Domowe wykorzystanie ziół – nalewki, herbatki, soki, octy, oleje”; • „Nasze rady na zdrowy styl życia”; • „Zioła w formie kadzidła – jedna z najstarszych metod leczenia ziołami”; •  „Lecznicze właściwości warzyw i owoców” • „Rośliny zielarskie z wykorzystaniem na preparaty roślinne stosowane w ochronie i nawożeniu roślin w produkcji ekologicznej”.

Dopełnieniem części edukacyjnej w gospodarstwie ekologicznym „Ogród ziołowy Hyzop”  jest możliwość skosztowania ziół w różnej postaci. Można spróbować soków, wywarów, naparów, nalewek, syropów przygotowanych uprzednio w gospodarstwie lub sporządzanych w trakcie spotkania. Również z myślą o uczestnikach ekologicznych spotkań zielarskich Pani Ania przygotowuje sadzonki i nasiona, które na miejscu można zakupić. Pani Ania edukację ekologiczną prowadzi również w terenie. Poniżej fragment lokalnej prasy o działalności edukacyjnej Pani Anny Olejnickiej - Górczewskiej. „II warsztaty zielarskie zorganizowane przez Zarząd Ekolandu Zachodniopomorskiego dla mieszkańców z terenu obsługiwanego przez LGD Świdwin i członków Ekolandu. Wykłady poprowadziła pasjonatka ziołolecznictwa pani Anna Olejnicka - Górczewska z Rosochy k.Osieka. Przyjechała na spotkanie doskonale przygotowana. Przywiozła ze swoich upraw wiele eksponatów świeżych ziół. Jej wiadomości z zakresu uprawy, zbioru, suszenia i stosowania są imponujące. Na spotkaniu można było dowiedzieć się wielu ciekawostek i historii związanych z ziołami. W trakcie wykładów wyraziła pogląd  - co sprawdziło się w terenie, że nie jesteśmy w stanie poznać wszystkich ziół, ale poznajmy te, które spotykamy i stosujemy na co dzień. Piszący tą informacje na pewno teraz odróżni rumian polny od rumianku. Można było również dowiedzieć się od doświadczonych pszczelarzy ekologów co to jest pierzga i jakie ma zastosowanie a także jak zrobić maść nagietkową lub kasztanową. Niech żałują ci ,którzy nie zdecydowali się na udział w warsztatach ponieważ w trakcie ich trwania można było skosztować znakomitej zupy dyniowej, nie wspomnę o nalewkach i trójniaku przygotowanych przez członków Ekolandu. Na następne warsztaty zapraszamy w 2015r. do pani Anny Olejnickiej - Górczewskiej - (tak o warsztatach było na łamach prasy lokalnej)”.

Fragment wywiadu dla Portal Biotechnologia.pl „W Wielkopolsce nieopodal Koła, Pani Anna Olejnicka - Górczewska prowadzi gospodarstwo ekologiczne w którym zajmuje się m.in. pozyskiwaniem owoców rokitnika zwyczajnego. Specjalnie dla portalu Biotechnologia.pl zgodziła się uchylić rąbka tajemnicy i opowiedzieć o swoich plantacjach, cennych właściwościach rokitnika oraz planach na przyszłość. Z jakich terenów pozyskiwane są owoce rokitnika? Z terenów rekultywacyjnych po odkrywce węgla brunatnego. Na tzw. zwałkach zewnętrznych w ramach rekultywacji gruntów dokonaliśmy nasadzeń – ok. 80% stanowi rokitnik. Roślina ta wymaga zasadowej lub obojętniej gleby - na zwałkach pokopalnianych ma optymalne warunki, ponieważ tamtejsza gleba to mieszanina piasku, torfu, gliny i kredy. Surowcem zielarskim rokitnika są owoce i w mniejszym stopniu liście. Zajmujemy się produkcją surowców zielarskich pozyskiwanych z eko upraw polowych i ze stanu naturalnego. Tereny po odkrywce nie mają statusu gruntów rolnych, pozyskiwany owoc rokitnika zakwalifikowany jest jako zbiór ze stanu naturalnego. Jakie ma Pani plany na przyszłość? Moim marzeniem jest utworzenie ogrodu ziołowego edukacyjnego. Obecnie jestem na etapie kolekcjonowania roślin. Jest to bardzo ciekawe hobby ponieważ zioła można podzielić na rośliny lecznicze, miododajne, o zastosowaniu kulinarnym i kosmetycznym.” (Redaktor Maja Haczyk oraz Portal Biotechnologia.pl pragną serdecznie podziękować Pani Annie Olejnickiej - Górczewskiej za udzielnie wywiadu). Edukacja ekologiczna, harmonia życia, prostota, otwartość na innych to walory tego gospodarstwa, to piękno tych osób, które je kreują. „Cała przyroda przemawia lecz, któż jest w stanie się przysłuchiwać, któż ma oczy, uszy  i serce otwarte tak, by tę mowę zrozumieć”- właśnie dla tych wrażliwych, rozumiejących i nade wszystko kochających środowisko przyrodnicze wraz z jego bioróżnorodnością jest to gospodarstwo otwarte. „Jeśli pokochamy zioła, wtedy mądrze pokochamy siebie i innych”, wszak przyroda przemawia językiem miłości i piękna. Poznać ten język, to żyć w lepszym i szczęśliwszym świecie – słowami wiernej przyjaciółki ziół Stefanii Korżawskiej gospodarze Państwo Anna i Marek Górczewscy sprecyzowali motto swojego ekologicznego  gospodarstwa.